Có một hồ Tây ở… Tây nguyên
Chức vô địch AFF Cup 2024 của đội tuyển Việt Nam đến từ nhiều yếu tố: tinh thần chiến đấu được cải thiện, HLV Kim Sang-sik dùng người linh hoạt và có đấu pháp hợp lý, hay màn tỏa sáng của tân binh Nguyễn Xuân Son. Tuy nhiên, cốt lõi thành công của thầy trò ông Kim vẫn đến từ việc nâng tầm thể lực, vốn là chiếc chìa khóa mở cửa bất cứ hệ thống chiến thuật nào. Nói dễ hiểu thì khi cầu thủ khỏe và bền bỉ hơn, muốn đá phòng ngự phản công hay kiểm soát bóng cũng được. Còn nếu không đủ dẻo dai, vận hành triết lý nào cũng khó tránh cảnh trục trặc. HLV Kim Sang-sik cùng Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) đã lên kế hoạch cho chuyến tập huấn 10 ngày ở Hàn Quốc và đây là bước ngoặt quan trọng của đội tuyển Việt Nam. Trong 10 ngày tại xứ kim chi, các cầu thủ được rèn các bài tập thể lực, sức bền, sức va và tốc độ theo tiêu chuẩn Hàn Quốc. Theo tiết lộ từ đội tuyển, thông số của cầu thủ qua từng bài tập đều được ban huấn luyện ghi chép tỉ mỉ. Sự tiến bộ của học trò được chính HLV Kim Sang-sik thừa nhận với Báo Thanh Niên: "Khác biệt giữa cầu thủ Việt Nam và Hàn Quốc là không nhiều. Có chăng, là cầu thủ Việt Nam còn những điểm mạnh tiềm ẩn có thể bộc lộ thêm". Nhận thấy thể lực học trò đã cải thiện, HLV Kim Sang-sik đã mạnh dạn áp dụng đấu pháp thiên về đá chắc chắn, phá sức đối thủ trong hiệp 1, trước khi bung bài kết liễu trận đấu trong hiệp 2. Đội tuyển Việt Nam không thể ghi những bàn thắng ở phút 90+14 hay 90+19, nếu vẫn giữ nền tảng thể lực "đuối" như trước đây.Tuy nhiên, cải thiện thể lực ở đội tuyển chỉ là phần ngọn. Với đặc thù tập trung 5 - 6 đợt mỗi năm (mỗi đợt kéo dài khoảng 10 - 15 ngày), thời gian làm việc của cầu thủ với thầy Kim ít hơn nhiều so với cấp độ CLB. Do đó, khâu huấn luyện thể lực cần được tiến hành chuẩn chỉ từ CLB. Tín hiệu vui là ngày càng nhiều đội bóng nâng cao ý thức rèn thể lực, như CLB Bình Dương, CLB Hà Nội hay CLB Công an Hà Nội (CLB CAHN) mạnh tay thuê HLV thể lực người nước ngoài. Ở đội Bình Dương, khi HLV Hoàng Anh Tuấn còn tại vị, ông cùng giám đốc kỹ thuật Jurgen Gede và HLV thể lực phân tích thông số sức khỏe cầu thủ thông qua hệ thống GPS.Cũng sử dụng số liệu để huấn luyện còn có HAGL, với giám đốc kỹ thuật Vũ Tiến Thành và HLV Lê Quang Trãi. Đội bóng phố núi dự kiến sẽ mở phòng khoa học thể thao để áp dụng số liệu, thống kê triệt để hơn trong khâu rèn sức.Dù vậy, bóng đá Việt Nam còn chặng đường dài để vươn tầm quốc tế. Minh chứng là nhiều cầu thủ Việt Nam xuất ngoại sang Hàn Quốc, Nhật Bản hay châu Âu đã "hụt hơi", bởi không theo kịp nền thể lực và phương pháp huấn luyện ở những nền bóng đá tân tiến hơn.Năm 2019, một chuyên gia ngoại từng đến Việt Nam chia sẻ với Báo Thanh Niên: "Các cầu thủ cần tập luyện nhiều hơn, cả tập trên sân lẫn trong phòng gym. Khối lượng 2, 3 buổi tập ở các đội V-League cộng lại mới bằng 1 buổi tập ở châu Âu. Các buổi tập cũng cần có cường độ lớn, nhanh và mạnh hơn nữa thì cầu thủ mới tiến bộ được". Tập nặng và đúng cách sẽ mang tới hiệu quả ra sao, hãy nhìn CLB Thanh Hóa. Khi mới nhận đội năm 2023, HLV Velizar Popov từng mang tới cho học trò cường độ tập... choáng váng. Nhiều cầu thủ mệt nhoài vì không theo kịp phương pháp khắc nghiệt, nhưng HLV Popov đã hứa: nếu giáo án không hiệu quả, ông sẽ rời đi. Và rồi, CLB Thanh Hóa đoạt 3 cúp trong 2 năm, trở thành đội chơi nhiệt huyết và rắn rỏi bậc nhất Việt Nam lúc này.Ngoài ra, để cải thiện thể lực cầu thủ, V-League cần tăng thời gian bóng lăn. Hiện bóng chỉ lăn khoảng 50 - 55 phút/trận, tức là chưa đến 2/3 thời lượng. Nhiều trận đấu bị xé vụn bởi các pha phạm lỗi, nằm sân câu giờ... vừa khiến tính giải trí mất đi, vừa làm cầu thủ bị tụt thể lực bởi thời gian chạy quá ít. HLV Park Hang-seo từng đề cập: "Tôi muốn các cầu thủ phải cải thiện vấn đề thể lực. Rất ít cầu thủ đá được 10 km/trận trong khi đây là ngưỡng bình quân của cầu thủ. Tôi phải đẩy cầu thủ làm sao đá được thêm 1 - 2 km nữa. Còn chạy cường độ cao nữa".Một HLV ở hạng nhất bày tỏ: "Muốn cầu thủ phát triển, cần tăng thời lượng bóng lăn ở mọi trận đấu". Đó cũng là thực tế HLV Kim Sang-sik mong muốn. Khi chất lượng trận đấu tăng lên, cầu thủ sẽ tự tiến bộ. Bóng đá Việt Nam cần cải thiện từ gốc rễ, thay vì phó mặc để ông Kim giải quyết mọi vấn đề.Một miếng vả trộn
Một số hình ảnh về giải đua thuyền trên cao nguyên đất đỏ M'Nông do PV Thanh Niên đã ghi lại:
Sâm 'quốc bảo' Việt đi về đâu?: Kỳ vọng phiên bản sâm Việt tốt hơn
Chất xơ là thành phần quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh, nhưng chưa đến 10% dân số tiêu thụ đủ lượng chất xơ theo mức khuyến nghị hằng ngày. Tuy nhiên, nghiên cứu mới đã đưa ra lý do thuyết phục để mọi người tăng lượng thực phẩm giàu chất xơ như đậu, các loại hạt, rau họ cải và quả bơ.Khi tiêu thụ chất xơ, hệ vi sinh vật đường ruột sản sinh ra các axit béo chuỗi ngắn. Những hợp chất này từ lâu đã được các nhà khoa học nghi ngờ là có ảnh hưởng gián tiếp đến chức năng gien. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Stanford đã theo dõi tác động của 2 axit béo phổ biến nhất trong ruột, là propionate và butyrate, trong việc làm thay đổi biểu hiện gien trong các tế bào người khỏe mạnh, trong các tế bào ung thư ruột kết ở người đã được điều trị, chưa được điều trị và trong ruột chuột. Kết quả đã phát hiện quá trình tiêu hóa chất xơ tạo ra 2 sản phẩm phụ có khả năng thay đổi trong biểu hiện gien biến chúng trở nên có đặc tính chống ung thư, theo trang tin khoa học ScitechDaily. Cụ thể, 2 sản phẩm phụ được tạo ra khi tiêu thụ chất xơ là axit béo propionate và butyrate, những chất này gây ra những thay đổi giúp điều chỉnh sự phát triển, biệt hóa và tự chết của tế bào - những yếu tố chính trong phòng ngừa ung thư.Tác giả nghiên cứu, tiến sĩ Michael Snyder, Giáo sư di truyền học tại Trường Y Đại học Stanford, cho biết: Nghiên cứu đã cho thấy, ăn chất xơ giúp điều chỉnh chức năng gien có tác dụng chống ung thư.Theo trang tin sức khỏe Healthline, những thực phẩm chứa nhiều chất xơ nhất gồm quả lê, dâu tây, bơ, yến mạch, táo, mâm xôi, việt quất, chuối, cà rốt, củ dền, bông cải xanh, atisô, cải Brussels, xà lách, rau bó xôi, cà chua, các loại đậu, hạt quinoa, bỏng ngô, hạnh nhân và các loại hạt, hạt chia, khoai lang và sô cô la đen.
Bác sĩ trẻ Ngô Quốc Cường, Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa, có ca trực đêm giao thừa 3 năm trước đây đầy ấn tượng. Cứ theo thông lệ, ở thời điểm giao thừa các bác sĩ sẽ được tập trung ở sảnh nghe chúc tết và nhận lì xì của Ban Giám đốc Bệnh viện. Đêm đó, chỉ còn mấy phút là đến thời khắc giao thừa, bệnh nhân tại khoa đột nhiên ngưng tim, cả ê kíp bỏ lại hết mọi suy nghĩ, tâm tư ngày tết, tập trung cao độ ép tim. 15 phút "vàng" nỗ lực đã giành lại bệnh nhân từ tay tử thần. Tuy ca này không phải là ca đầu tiên, nhưng là ca bệnh mà tất cả các bác sĩ của kíp trực hôm đó đều nhớ mãi đến bây giờ, bởi quá ấn tượng. Sau 3 năm được cứu sống từ đêm giao thừa đó, đến bây giờ bệnh nhân A Ly, người đồng bào dân tộc thiểu số ở tỉnh Khánh Hòa hiện nay khỏe mạnh, sống vui mỗi ngày.10 năm làm việc trong ngành y, với bác sĩ Cường ngày tết chỉ khác biệt một chút ngày thường ở khoảnh khắc chiều cuối năm. Ngoài bệnh viện, người người tất bật sắm cây mai, cành đào, chậu hoa cúc… quây quần cùng nhau bên bữa cơm tất niên. Trong bệnh viện, bác sĩ không được rời vị trí, sẵn sàng làm mọi nhiệm vụ được giao. Dù là bác sĩ luôn có "đầu lạnh, trái tim nóng" cỡ nào, ngày cuối năm cũng có khoảng lặng và thời điểm đó trôi rất nhanh khi có ca cấp cứu, điều trị cho bệnh nhân. Khi đó, các bác sĩ ngay lập tức vào guồng, tranh thủ từng phút giây để bảo đảm sự sống cho bệnh nhân."Chọn nghề y là bản thân mình đã xác định những đêm trực không ở cùng gia đình. Trực tết có vất vả cỡ nào mình cũng phải hoàn thành nhiệm vụ, đảm bảo bệnh nhân được bình an", bác sĩ Cường chia sẻ.Làm việc vất vả sau một đêm trực căng não, sáng mùng 1 tết, bác sĩ Cường tự chạy xe máy để kịp về quê sum vầy với gia đình, đi thăm tết ông bà đầu năm. Theo bác sĩ Cường, không chọn xe khách hay tàu mà đi xe máy từ tỉnh Khánh Hòa ra Phú Yên, (khoảng 100 km) là do vừa mong ngóng được sớm về nhà, lại còn muốn được tận hưởng khoảnh khắc du xuân, ngắm cảnh phố phường ngày đầu năm.Cũng có những ca trực đêm giao thừa như bác sĩ Cường, bác sĩ Trần Hà Thiên Ân sáng mùng 1 sau khi thay ca vội cầm ba lô một mình, một xe chạy máy về tỉnh Gia Lai để về đoàn viên cùng gia đình. Bác sĩ Thiên Ân cho biết những chuyến xe trở về ngày tết như vậy dài khoảng 7 tiếng đồng hồ, vài năm mới có một lần. Bởi các bác sĩ đều thay phiên, có năm đúng phiên mình trực đêm giao thừa nhưng có năm lại không. Việc chạy xe máy với quãng đường dài như vậy là sự bất đắc dĩ, bởi tuyến Khánh Hòa đi Gia Lai vào sáng mùng 1 tết không có tuyến xe khách chạy, mà anh lại không thể chờ thêm khoảnh khắc nào khác để được về đón tết cùng gia đình.Nhắc đến ca trực tết, bác sĩ Thiên Ân rất hạnh phúc vì có những đồng nghiệp quan tâm, sát cánh cùng nhau. Ngoài các món ngon ngày tết được khoa chuẩn bị, mỗi người trong ca trực đều mang thêm các món ngon, cũng đãi nhau ăn ngày trực. Dù xa nhà nhưng rất ấm lòng. Mong mỏi lớn nhất của các bác sĩ ngày tết không tăng lương hay giảm giờ làm mà mong được trang bị thêm các trang thiết bị y tế hiện đại. Có thiết bị tốt, hiện đại mới đảm bảo công tác cấp cứu, điều trị thuận lợi, nhất là ở Khoa Hồi sức Tích cực và Chống độc.Bác sĩ Trần Quốc Vinh (32 tuổi), Trung tâm Chấn thương chỉnh hình - Bỏng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa, kể về những đêm trực giao thừa của bản thân chỉ có đúng vài chục phút nghĩ về tết, còn lại thời gian dành hết cho việc phẫu thuật, điều trị cho các ca cấp cứu trong đêm. Có những ca trực, tai nạn giao thông xảy ra khiến một lúc có 3 – 4 ca nhập viện điều trị. Từ thời khắc giao thừa năm mới, cứ vậy làm đến sáng mùng 1.Bác sĩ chuyên khoa II Phạm Đình Thành, Phó Giám đốc Trung tâm Chấn thương chỉnh hình - Bỏng,ngẫm lại về 23 năm làm nghề của mình với đa phần những đêm 30 tết đều trong phòng mổ. Nếu ít ca mổ thì đến sáng là xong, có những năm phải đến trưa mùng 1 mới xong ca mổ. Làm việc áp lực là vậy, bước ra khỏi phòng mổ, bác sĩ Thành nghĩ ngay đến bệnh nhân mổ xong phục hồi như thế nào, phương án nào điều trị tốt nhất cho bệnh nhân… Sau đó mới nghĩ đến gia đình và ngày tết. Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa, ghi nhận những vất vả không thể diễn tả bằng lời của y, bác sĩ tại bệnh viện trong những ca trực đêm, đặc biệt là thời điểm tết. Hiểu những khó khăn đó, đêm giao thừa Ban Giám đốc Bệnh viện luôn dành sự quan tâm, động viên dành cho các y, bác sĩ trực tết. Có những bác sĩ ở thời điểm giao thừa dù không được nghe chúc tết nhưng khoảnh khắc đó, cứu sống được một mạng người thì đó chính là niềm vui, là mùa xuân, ngày tết của họ.
Dồi sụn nướng thơm lừng góc phố
Anh Trịnh Quốc Tuấn, 39 tuổi, cựu sinh viên K26 – ngành thể dục thể thao khóa 1 - Trường ĐH Quy Nhơn, là một trong những cổ động viên nổi bật trên khán đài sân bóng Trường ĐH Tôn Đức Thắng. Không chỉ tiếp lửa cho đội nhà bằng những tiếng trống sôi động, anh Tuấn còn hào phóng ủng hộ 5 triệu đồng để động viên tinh thần các cầu thủ ngay sau chiến thắng 3-1 của Trường ĐH Quy Nhơn trước Trường ĐH Trà Vinh vào chiều 4.3.Hiện công tác tại TP.HCM với vai trò giảng viên thể chất tại một số trường đại học, anh Tuấn luôn dõi theo hành trình thi đấu của đội bóng Trường ĐH Quy Nhơn. Khi hay tin thầy trò từ Quy Nhơn vào TP.HCM tranh tài tại Vòng chung kết giải bóng đáThanh Niên Sinh viên Việt Nam lần thứ III, anh đã không bỏ lỡ bất kỳ trận đấu nào, luôn có mặt trên khán đài để tiếp sức cho đội nhà.